Τα ερωτήματα
π. Ανδρέα Αγαθοκλέους
Υπάρχουν ερωτήματα απλά, καθημερινά, όπως: τι θα φάω, τι θα πιω, πώς θα ντυθώ, τι πρόγραμμα θα έχω.
Υπάρχουν και ερωτήματα υπαρξιακά, που συγκλονίζουν το νου και την καρδιά, όπως: από πού ήρθα, πού πηγαίνω μετά θάνατο, τί είναι ο θάνατος, τι είναι ο άνθρωπος, τι είναι ο Θεός, υπάρχει άλλη ζωή;
Υπάρχουν, όμως, και ερωτήματα ουσιαστικά για την πορεία της ζωής μας της νυν και της μέλλουσας, όπως: ποιο είναι το θέλημα του Θεού για μένα, τι να κάνω για να σωθώ, πώς μπορώ να ζήσω με τον εαυτό μου, το συνάνθρωπό μου, τη φύση, ώστε να ζω αληθινά και να ενωθώ με τον Θεό;
Η ποιότητα των ερωτημάτων μας εξαρτάται από την ποιότητα που θέλουμε να έχει η ζωή μας. Δεν έχουμε όλοι τους ίδιους προβληματισμούς και ούτε πάντα τους ίδιους. Η εναλλαγή των ερωτημάτων και όχι η μόνιμη παρουσία τους στο μυαλό μας, είναι χαρακτηριστικό της ανθρώπινης φύσης. Κανένας δεν αντέχει να είναι συνεχώς σε ένταση, αν και υπάρχουν περίοδοι που παρατηρείται.
Στο Γεροντικό διαβάζουμε για κάποιο σπουδαίο άνθρωπο, ο οποίος θέλησε να επισκεφθεί τον αββά Ποιμένα, για τον οποίο άκουσε πολύ επαινετικά λόγια. «Κάνοντας μερικές μέρες πεζοπορίας στην έρημο έφτασε χαρούμενος στο κελλί του. Τον δέχτηκε με χαρά και αφού αλληλοασπάστηκαν, κάθισαν. Άρχισε τότε ο ξένος να τον ρωτά από τη Γραφή για πράγματα πνευματικά και ουράνια. Ο αββάς Ποιμήν, όμως, έστρεψε αλλού το πρόσωπό του και δεν του αποκρίθηκε. Αυτός, βλέποντας ότι δεν τον λάμβανεν υπόψη, λυπήθηκε. Βγήκε έξω και είπε στον υποταχτικό του:
- Άδικα έκανα όλο αυτό το ταξίδι. Ήρθα στο Γέροντα και αυτός δεν θέλει ούτε να μιλήσει μαζί μου.
Ο αδελφός πήγε μέσα στο αββά Ποιμένα και του είπε:
- Αββά, για εσένα ήρθε ο σπουδαίος αυτός άνθρωπος, που έχει τόση δόξα στον τόπο του. Γιατί δεν μίλησες μαζί του;
Ο Γέροντας του αποκρίθηκε:
- Αυτός είναι από τον ουρανό και λέει πράγματα επουράνια ενώ εγώ είμαι από τη γη και λέω επίγεια. Αν μου μιλούσε για τα πάθη της ψυχής, εγώ θα του απαντούσα⸱ αν όμως μιλά για πνευματικά πράγματα, εγώ αυτά δεν τα γνωρίζω.
Ο αδελφός βγήκε τότε και είπε στον επισκέπτη:
- Ο Γέροντας σπάνια μιλά από τη Γραφή, αλλά αν κανείς τον ρωτήσει για τα πάθη της ψυχής, του απαντά.
Εκείνος ένιωσε κατάνυξη και πήγε στον Γέροντα και του είπε:
- Τι να κάνω ακόμα, αββά, που με κυριεύουν τα πάθη της ψυχής;
Ο Γέροντας τον κοίταξε με χαρά και απάντησε:
- Τώρα καλώς ήρθες. Θα σου απαντήσω σε όποια θέματα θέλεις.
Ο αναχωρητής ωφελήθηκε πολύ και είπε: πράγματι, αυτός είναι ο αληθινός δρόμος. Και επέστρεψε στον τόπο του ευχαριστώντας τον Θεό που αξιώθηκε να συναντήσει τέτοιο άγιο»[1].
Το πιο πάνω περιστατικό μας δείχνει την κρισιμότητα των ερωτημάτων που κάνουμε σε πνευματικούς πατέρες. Αν είναι θεωρητικά, ακόμα κι αν έχουν θεολογικό κάλυμμα, δεν μπορούν να ωφελήσουν την ψυχή που πασχίζει να ζήσει. Χρειάζεται να αγγίζουν την πραγματικότητα του εαυτού μας που βρίσκεται στην ουσιαστική άγνοια της όντως ζωής και στα πάθη που ζει όλος ο κόσμος. Η ειλικρίνεια και ο πόθος του «ακούσαι λόγον Κυρίου», καθώς θέτουμε κρίσιμα ερωτήματα ζωής σε πνευματικούς πατέρες και διδασκάλους, γίνεται η βάση ώστε, πέρα από τις δικές τους γνώσεις, να δώσουν απαντήσεις προερχόμενες από το άγιο Πνεύμα, γι’ αυτό και αναπαύουν, αποκαλύπτουν, σώζουν.
[1] Το Γεροντικό – Αποφθέγματα των αγίων Γερόντων, Τόμο; Α΄, εκδόσεις Το περιβόλι της Παναγίας, Θες/νίκη 2013, σ.σ. 243-244
