«Ὑμεῖς ἐστὲ τὸ φῶς τοῦ κόσμου»

π. Χρήστου Πυτιρίνη

Στην ευαγγελική περικοπή της Κυριακής 18 Ιουλίου 2021,  μας τοποθετεί ενώπιον ενός προβλήματος που δεν είναι άλλο από την εν πράξει χριστιανική ζωή. Η Εκκλησία μας τιμά σήμερα τους εξακοσίους τριάκοντα φωτοφόρους πατέρες της Δ’ Οικουμενικής Συνόδου, οι οποίοι στο ευαίσθητο αυτό θέμα της χριστανικής πράξεως υπήρξαν απολύτως συνεπείς προς τη θεωρητική πίστη τους. Οι γνωστοί από την ιστορία αγώνες τους για την Ορθόδοξη πίστη αλλά και όλη η ζωή και πολιτεία τους τους κατέστησαν φως του κόσμου, προς το οποίο στρέφονται όλοι οι χριστιανοί.

Γι αὐτὸ το φως ομιλεί σήμερα ο Κύριος. Όλοι ανεξαιρέτως οι χριστιανοί μπορούν να λάμπουν ως δυνατά φώτα, εφ ὅσον η καθημερινή ζωή τους, οι πράξεις και τα έργα τους είναι συνεπή προς την χριστιανική πίστη. Η χριστιανική ζωή είναι αναγκαία και ευλογημένη συνέπεια της ζωντανής πίστως του χριστιανού. Είναι δε τόσο σημαντικός παράγων στη ζωή μας, ώστε και αυτή η δόξα του Ουρανίου Πατρός εκ μέρους των ανθρώπων εξαρτάται εξ αυτού κυρίως, αφού όταν «ἴδωσιν ὑμῶν τὰ καλὰ ἔργα θὰ δοξάσωσι τὸν Πατέρα ὑμῶν τὸν ἐν τοῖς οὐρανοῖς».

Οι χριστιανοί καλούνται να στραγγαλίσουν κάθε διάθεση υποκρισίας. Η ασυνέπεια μεταξύ έργων και λόγων, βίου και πίστεως γίνεται αφορμή να βλασφημείται το όνομα του Αγίου Θεού. Οι εχθροί είναι έτοιμοι να επιτεθούν εναντίον της πίστεώς μας, αρκεί να δουν κάποιον από μας να επιτελεί άνομα έργα. Ο Χριστιανικός βίος έχει απαιτήσεις αδελφοί μου. Δεν είναι λόγος κενός, αλλά μεστή περιεχομένου πραγματικότητα. Δεν είναι θεωρία, αλλά έργο και πράξη. Όταν τα μάτια της ψυχής μας στρέφωνται προς τον Θεό, για να εκφράσουμε την πίστη μας, συγχρόνως πρέπει να στρέφωνται και προς την καθημερινότητα του βίου, ώστε να γίνεται το άγιο θέλημά Του. Εάν εμείς που έχουμε την χριστιανική ιδιότητα άλλα πιστεύουμε και άλλα πράττουμε, μας αξίζει ο επιτιμητικός λόγος του Κυρίου.

«Ὑμεῖς ἔξωθεν μὲν φαίνεσθαι τοῖς ἀνθρώποις δίκαιοι, ἔσωθεν δὲ μεστοὶ ὑποκρίσεως καὶ ἀνομίας». Οι χριστιανοί της πίστεως και των έργων είναι το φωτεινό παράδειγμα σε όλες τις εκδηλώσεις της ζωής. Η πίστη μας είναι τόσο τέλεια, τόσο άρτια όσο και ο Κύριός μας, ο οποίος μας βεβαιώνει ότι η πίστη λυτρώνει, αλλά πρέπει να συνοδεύεται από τα καλά έργα, αλλιώς είναι νεκρά. Η ζώσα και δι ἔργων εκδηλουμένη πίστη είναι φως δυνατό. Είναι προσκλητήριο σάλπισμα προς όσους δεν την γνώρισαν ακόμη. Ισχύουν οι λόγοι του Αποστόλου Παύλου «ἦτε γὰρ πότε σκότος, νῦν δὲ φῶς ἐν Κυρίῳ ὡς τέκνα φωτὸς περιπατεῖτε» καὶ τότε «μέγας κληθήσεται» αυτὸς που πρώτα «ποιεῖ» τα έργα και έπειτα «διδάσκει» τους λόγους.

«Ὑμεῖς ἐστε τὸ φῶς τοῦ κόσμου». Το «ὑμεῖς» υπονοεί τον αληθινό μαθητή του Χριστού που έχει εγκολπωθεί το Ευαγγέλιο και με τα έργα του αγωνίζεται για την δικαιοσύνη του Θεού, για την ειρήνευση των ανθρώπων, για την εφαρμογή του νόμου της αγάπης, και μεταμορφώνεται σε «ἅλας τῆς γῆς». Η χριστιανική ιδιότητα, η φωτισμένη συμπεριφορά, η πίστη δι έργων εκδηλουμένη δεν αποτελεί προσωπική μόνο υπόθεση αλλά και δημόσιο λειτούργημα. Όπως ακριβώς ο ιατρός δεν σπουδάζει την ιατρική για τον εαυτό του, αλλά για να εξασκήση το επάγγελμα προς υπηρεσίαν των ασθενών, έτσι και ο χριστιανός, ο μαθητής, δεν πρέπει να κρατήση για τον εαυτό του τη δωρεά του Θεού, την πίστη και τα καλά έργα, αλλά πρέπει να την μεταδώση και στους άλλους.

«Οὕτω λαμψάτω τὸ φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων», όχι βεβαίως με την αυτοπροβολή και φαρισαϊκή διαφήμιση, ούτε με ιδιοποίηση και μονοπώληση της χάριτος αλλά με ανιδιοτελή και αυθόρμητη ιεραποστολή, εν πνεύματι θυσία και με δοξολογία του αυξάνοντος και δίδοντος καρποφορία Θεού. Αδελφοί μου, όποιος αδιαφορεί για τον νόμο του Χριστού έμμεσα η άμεσα διδάσκει τους ανθρώπους να τον περιφρονούν, θα αποκλεισθή της Βασιλείας του Θεού. Αντιθέτως «ὁ ποιήσας καὶ διδάξας» είναι μέτοχος της Βασιλείας από αυτόν εδώ τον κόσμο.

Σημειώνουμε ότι ο Ιησούς προτάσσει την έμπρακτη εφαρμογή των εντολών του από την διδασκαλία μόνον μέ το λόγο, διότι το ζωντανό παράδειγμα αποτελεί την πλέον πειστική διδασκαλία. Ο Ιερός Χρυσόστομος παρατηρεί «ὥσπερ γὰρ τὸ διδάσκειν ἄνευ τοῦ ποιεῖν κρίνει τὸν διδάσκοντα οὕτω τὸ ποιεῖν μέν, ἑτέρους δὲ μὴ ὑφηγεῖσθαι ἐλαττοῖ τοῦ μισθοῦ».

Θέλεις να είσαι το φως του κόσμου; Μπορείς να αποτελείς το πνευματικό φως του κόσμου με την ζωή και το ήθος σου, με τα καλά σου έργα, με την μετάνοιά σου, τη μυστηριακή ζωή. Οι εορταζόμενοι πατέρες υπήρξαν «φῶς τοῦ κόσμου» με τη σοφία και την αγιότητά τους. Ο αληθής μαθητής του Χριστού δεν κρύβει το φως, αλλά το μεταδίδει και στους άλλους με την ιεραποστολή, όπως ακριβώς συνέβη στην εποχή των πατέρων, όταν εκχριστιανίσθηκε ολόκληρη η Ευρώπη, μεγάλο μέρος της Ασίας και μετεβλήθη η ρωμαϊκή αυτοκρατορία σε χριστιανική οικουμένη.

Ο μαθητής του Χριστού διατηρεί και συγχρόνως τηρεί το σύνολο των εντολών, όπως ακριβώς και οι πατέρες που αγωνίσθησαν για τη διατήρηση της πίστεως χωρίς νοθεία και παραχαράξεις, χωρίς αφαιρέσεις η προσθήκες, οπότε και την παρέδωσαν ακμαία και ανόθευτη στους μεταγενέστερους.

Οι εορταζόμενοι πατέρες «εἶναι τὸ φῶς τοῦ κόσμου» και με την πίστη που μας παρέδωσαν μας αναγεννούν, μας ζωογονούν, μας φωτίζουν διαρκώς, και για αυτό ζητώντας την ευχή τους ας θέσουμε τον εαυτό μας κάτω από την σωστική καθοδήγησή τους, για να σωθούμε. Αμήν.