Ο Άγιος Σπυρίδων και η Άρτα (Μέρος Β΄)

4. Μαρτυρία π. Σταύρου Παπαχρήστου

Ο π. Σταύρος Παπαχρήστου υπήρξε εφημέριος του Μητροπολιτικού Ιερού Ναού του Αγίου Δημητρίου Άρτης από το 1919 έως το 1956. Διετέλεσε και Γενικός Αρχιερατικός Επίτροπος της Ιεράς Μητροπόλεως για πολλά χρόνια. Στα χειρόγραφά του, που μας σώζονται και είναι δυστυχώς αδημοσίευτα αναφέρει τα εξής για τον Άγιο Σπυρίδωνα στη σελίδα 58 και εξής:

«Το χωρίον Πλησσιοί. Άγιος Δημήτριος Κατσούρης.

Εις διάστημα εξ Άρτης μιάς ώρας υπάρχει χωρίον ονομαζόμενον Πλησσιοί της Μητροπόλεως Νικοπόλεως και Πρεβέζης, το χωρίον τούτο κατοικίται εκ γνησίων Οικογενειών Πλησσιωτών από 11 μέχρις 18 οικογενείας δεν αυξάνουν οι οικογένειαι αύται. Παραχειμάζουν εν τω χωρίω αυτώ και ολίγοι οικογένειαι εκ Μελισσουργών οι οποίοι έχων ζώα και καλλιεργούν αγρούς. Εις το χωρίον αυτό υπάρχει αρχαία Εκκλησία μετά τρούλλου αρχαιοτέρα και της Παρηγορητρίας επ’ ονόματι του Αγίου Μεγαλομάρτυρος Δημητρίου Κατσούρη.

Ο Ναός ούτος ήτον το πρώτον Μονή (Δοκίμιον Σεραφείμ Σελ. 40). Η παράδοσις λέγει ότι ήλθεν εκ Κωνσταντινουπόλεως ο ιερεύς Γεώργιος Χαιρέτης ή Καλοχαιρέτης μετά της Πρεσβυτέρας του και των δύο αγίων Λειψάνων του Αγίου Σπυρίδωνος και Αγίας Θεοδώρας της Αυγούστης μετέβη εις το χωρίον Πλησσιούς κι εντός της Εκκλησίας ετοποθέτησε τα Άγια Λείψανα δεξιά της Εκκλησίας, ο ιερεύς είχεν και ζώα όπου έφερνον τα δύο άγια Λείψανα όταν οι άνθρωποι εζήτουν πληροφορίας από τον ιερέαν τη έχει τα ζώα ούτος τους έλεγεν ότι έχει τας αποσκευάς του και χόρτον διά τα ζώα. 

Την εποχήν εκείνην ολόκληρος η Ήπειρος είχεν καταληφθή από Τουρκικού και Αλβανικού στρατού, εις το χωρίον αυτό είτον στρατός Αλβανικός. Οι κάτοικοι του χωρίου Πλησσιών συνενοηθέντες μετά των Αλβανών απεφάσισαν να κλέψουν τα άγια Λείψανα και να τα πωλήσουν (Διά αυτόν τον λόγον το χωρίον αυτό δεν αυξάνονται οι Οικογένειαι είναι οργή του Θεού).

Ο Άγιος Σπυρίδων παρουσιάσθη κατ΄οναρ εις τον ιερέαν Γεώργιον Χαιρέτην να σπεύση το ταχύτερον να παραλάβη τα άγια Λείψανα και φείγη διότι πρόκειται να τα κλέψουν, τότε ο ιερεύς είπεν εις τον Άγιον Σπυρίδωνα που να υπάγω;

Ο Άγιος είπεν όπου πηγένουν τα ζώα συ να τα ακολουθείς. Ο ιερεύς εξήπνισεν και παράλαβεν τα δύο άγια Λείψανα τα ετοποθέτησε έξωθεν της Εκκλησίας εκεί είναι δύο μεγάλοι λίθοι και άνωθεν αυτών είτον Πέτρα η οποία τόρα είναι κατεστραμμένη εις τιμάχια (οι χριστιανοί τόρα πηγένουν χάριν ευλαβείας, ή ένεκα ασθενείας και ζητούν παρά του αγίου Σπυρίδωνος την θεραπείαν των, και την λαμβάνουν διά της πίστεως).

Ο ιερεύς εφόρτωσε τας αποσκευάς του και τα δύο άγια Λείψανα εις τα ζώα, ήρχισαν τα ζώα να περιπάτουν και σύμφωνα με την παραγγελίαν του αγίου, ο ιερεύς παρεκολούθη τα ζώα και έφθασαν εις Σαλαώρα (επίνοιον της Άρτης).

Κατά θείαν οικονομίαν εις την Σαλαώρα επερίμενε πλοίον εις το οποίον εισήλθεν ο ιερεύς μετά των δύο αγίων Λειψάνων και της οικογενείας του. Το πλοίον επήγε εις την Κέρκυρα, ο ιερεύς εδώρησε εις τον Μητροπολιτικόν Ναόν το Αγ. Λείψανον της Αγίας Θεοδώρας της Αυγούστης, το δε έτερον Άγιον Λείψανον του Αγ. Σπυρίδωνος το εβάσταξε ο ίδιος όφελος του.

Ο ιερεύς Γεώργιος Καλοχαιρέτης έχων αδελφόν τον Λουκάν Χαιρέτην και έτερον τον Φίλιππον Εφημέριον της πόλεως Άρτης, ούτος είχεν θυγατέρα ονόματι Ασημίναν την οποίαν επάνδρευσεν μετά τον εκ Κερκύρας Σταμάτιον Βούλγαρην και ως προικίον έδωσε το άγιον Λείψανον του Αγ. Σπυρίδωνος ο θείος της Ασυμίνας Λουκάς Καλοχαιρέτης.»

Θα κλείσουμε το μικρό αυτό αφιέρωμα στον θαυματουργό και μέγα Άγιο της Ορθοδοξίας Σπυρίδωνα με μια περιγραφή θαύματος που έγινε στον πρώην ραββίνο της Εβραϊκής Συναγωγής στην Άρτα, ο οποίος κατηχήθηκε και βαπτίστηκε ορθόδοξος χριστιανός μαζί με την οικογένειά του, ανήμερα της Κυριακής της πεντηκοστής του 1952, από τον μακαριστό Μητροπολίτη Άρτης και μετέπειτα Αρχιεπίσκοπο Αθηνών Σεραφείμ (Τίκα). Το κείμενο που ακολουθεί είναι το τελευταίο κεφάλαιο από ένα μικρό τευχίδιο των εκδόσεων «Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΡΝΑΒΑΣ», με τίτλο: «Η επιστροφή μου εις Χριστόν», Παύλου Φωτίου- τέως Ραββίνου της Ισραηλινής κοινότητος Άρτης.

«Αρχαί ωδίνων…

Από την ιδίαν όμως ημέραν της βαπτίσεώς μας ήρχισαν οι διωγμοί και αι συκοφαντίαι. Αλλ’ο Κύριος, όχι μόνον δεν μας παρέδωσε εις τους διωγμούς και συκοφαντίας των εχθρών μας, αλλά μας παρηκολούθησεν με θαύματα. Έδωσεν εις ημάς τέκνον άρρεν έπειτα από 9 ολόκληρα έτη που είχον περάσει από την τελευταίαν μας θυγατέρα.

Πράγματι, μετά παρέλευσιν τριών ετών από της βαπτίσεώς μας και αφού πολλοί πρώην Ισραηλίται και νυν αδελφοί μας εν Χριστώ, προφανώς άνευ πίστεως διέδιδον, ότι επειδή δήθεν απηρνήθημεν την θρησκείαν των Πατέρων μας, ασπασθέντες τον Χριστιανισμόν η γυνή μου δεν πρόκειται να τεκνοποιήση, και ότι μίαν ημέραν πάλιν θα επιστρέψωμεν εις την εβραϊκήν θρησκείαν, μη γνωρίζοντες προφανώς, ότι η εβραϊκή θρησκεία ήτο πρόδρομος της Χριστιανικής και ότι ο προβιβαζόμενος δεν υποβιβάζεται, τους απέδειξε ο Θεός τούτο διά θαύματος τον Αύγουστον του 1955.

Επήγαμε οικογενειακώς εις την Κέρκυραν διά να παρακολουθήσωμεν την Λιτανείαν του Αγίου Σπυρίδωνος (11η Αυγούστου), να προσκυνήσωμεν και να παρακαλέσωμεν αυτόν, όπως διά των πρεσβειών του μεσιτεύση εις τον Κύριον και μου δώση τέκνον, και μάλιστα άρρεν διά να το αφιερώσω εις την Εκκλησίαν Του φέροντας το όνομα του Αγίου Σπυρίδωνος, ίνα ούτω καταισχυνθούν οι αντίπαλοί μας. Και ώ του θαύματος, μετά από παρέλευσιν τεσσάρων μηνών, ήτοι τον Δεκέμβριον του 1955, έμεινεν έγγυος η σύζυγός μου και είχαμε την ελπίδαν, ότι θα εγένετο υιός ως το εζητήσαμε.

Το επόμενον έτος, (τον Αύγουστον) επήγα και πάλιν εις την χάριν του μαζί με τα δυο μου κορίτσια και με μια πατριώτισσά μας, Φωτεινή Τριχιά, ίνα διανυκτερεύσωμεν εις την Εκκλησίαν του Αγίου. Την γυναίκα μου δεν την είχα μαζί μου, διότι ήτο 8 μηνών έγγυος. Πηγαίνοντας όμως εις την Εκκλησίαν είδα όλο γυναίκες και εντράπην να διανυκτερεύσω με τις γυναίκες και ανεκάλεσα την υπόσχεσίν μου και επήγα σε μια γνωστή μας για ύπνο.

Το πρωί πηγαίνοντας εις την Εκκλησίαν, μου παρουσιάσθη ο Άγιος Σπυρίδων στο δρόμο και αφού με επλησίασε, έβγαλε από την τσέπη του σακακιού μου ένα περιοδικό της Ζωής, όπου έγραφε ένα άρθρον (διά να συμμορφωθή το γυναικείον φύλον από τα ενδύματα που φορούν), μου την φυσά στο πρόσωπον και μου λέγει: «Γιατί ανεκάλεσες την υπόσχεσίν σου; και ότι εκείνο που μου ζήτησες πέρυσι τον Αύγουστο θα σου το δώσω εις ένα μήνα (μου έλεγε για το παιδί που θα εγεννούσε εις ένα μήνα η γυναίκα μου). Εγώ δε, τον ανεγνώρισα αμέσως και του λέγω: «ήμαρτον και συγχώρεσέ με διότι εντράπην τας γυναίκας με τα ενδύματα που φορούσαν». Και μου απαντά ο Άγιος και μου λέγει ότι: «Η κατάλληλος στιγμή διά να διαλαλήσω το άρθρον που έλεγες με τις πλάτες έξω, εμπρός εις τα άγια Λείψανά μου και προσκυνούν και περιμένουν θαύμα, πράγμα που είναι αδύνατον να το λάβουν με τοιαύτην περιβολήν». Λέγοντάς μου αυτά, ταυτοχρόνως με αφήκεν και άφωνον μέχρι της ώρας που ο Μητροπολίτης εις την Εκκλησίαν κατα την Θείαν Λειτουργίαν εκφωνούσε «Τα σα εκ των Σων». Προχώρησα πάντως προς την Εκκλησίαν άφωνος, και κλαίοντας και φθάνοντας εις την πύλην του Ιερού Ναού του Αγίου Σπυρίδωνος,εζήτησα από τον σκοπόν χαρτί και μολύβι και του έγραψα όλα όσα μου εσυνέβησαν.

Εις την συνέχεια, πράγματι ήλθεν ο Μητροπολίτης Κερκύρας κ.κ. Μεθόδιος και έγινε η Θεία Λειτουργία και όταν έφθασεν στα «Σα εκ των Σων» έφυγα από τον αριστερόν ψάλτην, όπου ευρισκόμην, και ήλθα και έπεσα εμπρός στο Άγιον Λείψανον του Αγίου που ευρίσκετο έξω του Ναού, εις την πύλην του Αργαγγέλου Γαβριήλ, έξωθεν του Τάφου του. Και πράγματι, μόλις ετελείωσε ο Μητροπολίτης την εκφώνησιν «Τα Σα εκ των Σων» και έφθασεν εις το «εξαιρέτως της Παναγίας» εσηκώθηκα αμέσως όρθιος και τότε εζήτησα άδεια από τον Μητροπολίτην διά να μιλήσω σχετικώς με τα όσα μου συνέβησαν και σχετικώς με την αμφίεσιν του γυναικείου φύλου.

Εις την συνέχεια και δη την 7ην Σεπτεμβρίου 1956, έτεκεν η σύζυγός μου άρρεν (εις πείσμα και αποστόμωσιν των πατριωτών μου,οίτινες,ως προείπον,επίστευον και πιστεύουν,ότι όταν τις αρνηθή την θρησκείαν του,εις τιμωρίαν δεν τεκνοποιεί) και κατά την εορτήν του Αγίου Σπυρίδωνος(12ην Δεκεμβρίου 1959) εβαπτίσαμεν αυτό και του εδώσαμε το όνομα του Αγίου Σπυρίδωνος,το οποίον πλέον έχομεν αφιερώσει εις τον Θεόν και τον προορίζομεν για ιερέα,με την βοήθειαν του Κυρίου.

Ούτω πως έγινε η βάπτισίς μας και η πίστις μας εις τον Μεσσίαν Χριστόν και ευχόμεθα, όπως φωτίση όλους ο Κύριος, ως εφώτισεν τους δώδεκα Μαθητάς Του και Αποστόλους κατά την ημέραν της Πεντηκοστής διά της καθόδου του Αγίου Πνεύματος, και οι μεν να επιστρέψουν εις Χριστόν και βαπτισθούν εις άφεσιν αμαρτιών και ζωήν την αιώνιον,οι δε να προχωρήσουν κηρύττοντες τας αληθείας του Ευαγγελίου και επιστρέψουν και άλλοι, και ούτω όλοι μαζί ηνωμένοι εν τη φρικτή Δευτέρα ελεύσει Του το : «Δεύτε οι ευλογημένοι του Πατρός μου, κληρονομήσατε την ητοιμασμένην υμίν βασιλείαν από καταβολής κόσμου» (Ματθ. ΚΕ” 34), την οποίαν εύχομαι, μαζί με την οικογένειάν μου, εις αλλήλους και εις πάντας. Αμήν.»