Αφιέρωμα στο ' 40 - Μέρος 2ο Μητροπολίτης Άρτης Σπυρίδων Γκινάκας: Ο Ιεράρχης της Κατοχής

Ο Σπυρίδων Γκινάκας, υπήρξε ιεράρχης ευγενής και προσηνής σε όλους. Γεννήθηκε στην Πρέβεζα το 1871 και εφοίτησε στη Θεολογική Σχολή Χάλκης.

Το 1894 χειροτονήθηκε διάκονος, και υπηρέτησε με τον βαθμό αυτό στις Μητροπόλεις Ιωαννίνων και Πελαγωνείας μέχρι το 1900, οπότε και ανέλαβε επί Πατριάρχου Φωτίου την διεύθυνση του πατριαρχικού γραφείου Αλεξανδρείας. Αργότερα αφού επέστρεψε στην Ελλάδα και χειροτονήθηκε πρεσβύτερος από τον Μητροπολίτη Άρτης Γεννάδιο, διορίσθηκε ιεροκήρυκας του Ελληνικού Στρατού μέχρι την 11^η Απριλίου 1912, οπότε και εξελέγη Μητροπολίτης Άρτης.

Ανέλαβε την διαποίμανση της επαρχίας του και κατέβαλε κάθε προσπάθεια προκειμένου να εξακολουθήσει να λειτουργεί η Ιερατική Σχολή της Άρτας. Συμμετείχε το 1916 στο ανάθεμα κατά του Ελευθερίου Βενιζέλου και γι᾽ αυτό κηρύχθηκε έκπτωτος από την Δ.Ι.Σ., αλλά αποκαταστάθηκε το 1923. Κατά την περίοδο του πολέμου 1940-41 προσέφερε πολλές υπηρεσίες στον αγωνιζόμενο στρατό, ενώ καθόλη την διάρκεια της κατοχής στάθηκε στο ύψος που του επέβαλε η θέση του. Εκοιμήθη το 1948 και ετάφη στο κοιμητήριο Άρτης, έμπροσθεν του Ιερού Ναού των Αγίων Αποστόλων, όπου και ο τάφος του μέχρι σήμερα.

Η σημαία του 3/40 Συντάγματος Ευζώνων

«Την 26^ην Απριλίου 1941 ημέραν Σάββατον και ώραν 10^ην π.μ. μετέβη εις την Ιεράν Μητρόπολιν Άρτης ο εκ Βουργαρελίου υπολοχαγός Γεώργιος Σιμόπουλος και παρέδωσεν εις τον Σεβασμιώτατον Μητροπολίτην Άρτης κ.Σπυρίδωνα την ηρωικήν Σημαία του 3/40 Συντάγματος Ευζώνων Άρτης προς διαφύλαξίν της μέχρις ότου ο Πανάγαθος Θεός ευδοκιμήση ίνα ίδωμεν και ταύτην κυματίζουσαν και πάλιν. Ο Σεβασμιώτατος λαμβάνει την Σημαίαν εις τας χείρας του και συγκεκινημένος λίαν, διότι ούτος εκ της Θείας Προνοίας είναι ο φύλαξ της Σημαίας του 3/40 Συντάγματος και την ετοποθέτησεν εις ασφαλές μέρος»

(Από το ημερολόγιο του παπα-Σταύρου Παπαχρήστου).

Η σημαία αργότερα θα περάσει από τον Σεβασμιώτατο στον αρχηγό της αντιστασιακής οργάνωσης ΕΔΕΣ Ναπολέοντα Ζέρβα, ως αναγνώριση της εθνικής του δράσης.

Eπίσης ο μακαριστός Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Άρτης κυρός Σπυρίδων Γκινάκας διετέλεσε Πρόεδρος της επιτροπής Δημοσίας Αντιλήψεως και Κοινωνικής Προνοίας Νομού Άρτης στην δύσκολη περίοδο της Κατοχής.

Στο παρακάτω έγγραφο που παρουσιάζουμε την πρώτη πράξη από το βιβλίο πρακτικών της επιτροπής η οποία έχει ως εξής:

Πρᾶ­ξις Πρώ­τη

Συ­νε­δρί­α 24 Δε­κεμ­βρί­ου 1941

Ἐν Ἄρ­τη σή­με­ρον τὴν 24 Δε­κεμ­βρί­ου 1941 ἡ­μέ­ραν Τε­τάρ­την καὶ ὤ­ραν 5 μ.μ. συ­νῆλ­θον ἐν τῷ Μη­τρο­πο­λι­τι­κῶ γρα­φεί­ων Ἄρ­της. Τὸ πρῶ­τον εἰς συ­νε­δρί­αν ἡ Ἐ­πι­τρο­πὴ Δη­μο­σί­ας Ἀν­τι­λῆ­ψεως καὶ Κοι­νω­νι­κῆς Προ­νοί­ας Νό­μου Ἄρ­της ἀ­παρ­τι­ζο­μέ­νη ἐκ τοῦ Σε­βα­σμι­ω­τά­του Μη­τρο­πο­λί­του Ἄρ­της κ. Σπυ­ρί­δω­νος Γκι­νά­κα ὡς Πρό­ε­δρον καὶ τῶν με­λῶν αὐ­τῆς κ.κ. Ἰ­ω­άν­νου Καυ­κά­λα,  Νο­μάρ­χου Ἄρ­της, Γε­ωρ­γί­ου Κα­ζαν­τζή, Δη­μάρ­χου Ἀρ­ταί­ων καὶ Γε­ρά­σι­μον Βε­λι­α­νί­τη, Προι­στα­μέ­νου τοῦ Λο­γι­στη­ρί­ου τοῦ ἐν Ἀρ­τη ὑ­πο­κα­τα­στή­μα­τος τῆς Ἀ­γρο­τι­κῆς Τρα­πέ­ζης τῆς Ἑλ­λά­δος, ἀ­να­πλη­ροῦν­τος ἐξ Ἄρ­της Δι­ευ­θυν­τὴν κ. Θω­μὰν Πορ­το­κά­λο­γλου, νο­μί­μως συ­στα­θεῖ­σα δυ­νά­μει τῆς ὑπ΄ἀ­ριθμ. 1 καὶ ἀ­πὸ 11 Δε­κεμ­βρί­ου 1941 πρά­ξε­ως τοῦ Δι­οι­κη­τι­κοῦ Συμ­βου­λί­ου τοῦ Ὀρ­γα­νι­σμοὺ Δη­μο­σί­ας Ἀν­τι­λή­ψε­ως καὶ Κοι­νω­νι­κῆς Προ­νοί­ας Ἠ­πεί­ρου, ὡς ἀ­να­κοι­νω­θῇ αὐ­τῷ δι­ὰ τοῦ ὑπ΄ἀ­ριθμ 4 καὶ ἀ­πὸ 13 Δε­κεμ­βρί­ου 1941εγγράφου τοῦ Ὀρ­γα­νι­σμοὺ Δη­μο­σί­ας Ἀν­τι­λή­ψε­ως καὶ Κοι­νω­νι­κῆς Προ­νοί­ας Ἠ­πεί­ρου.

Ἐ­πει­δὴ ἐν τῷ ὡς ἄ­νω ὑπ΄ἀ­ριθμ 4 καὶ ἀ­πὸ 13 Δε­κεμ­βρί­ου 1941 ἐγ­γρά­φου τοῦ Ο.Δ.Α. καὶ Κ. Π. ὁ­ρί­ζε­ται ὅ­πως, εἰς τὴν ὡς ἀ­νω­τέ­ρω συ­στα­θεῖ­σαν ἐ­πι­τρο­πὴν προσ­λη­φθῶ­σι καὶ ἕ­τε­ρα δύ­ο μέ­λῃ ἐξ ἰ­δι­ω­τῶν, τὰ ὁ­ποῖ­α θὰ ἐ­πι­λέ­ξει ὁ Σε­βα­σμι­ώ­τα­τος Μη­τρο­πο­λί­της με­τὰ τῶν ὡς ἄ­νω με­λῶν, συ­σκε­φθεῖ­σα ἡ ἐ­πι­τρο­πὴ ἀ­πο­φα­σί­ζει ὁ­μο­φώ­νως τὴν πρόσ­λη­ψιν τῶν δύ­ο ἐ­πι­λέ­κτων με­λῶν τοῦ Νό­μου Ἄρ­της κ.κ Νι­κό­λα­ον Κα­λέλ­λη, Δι­κη­γό­ρον καὶ Κων­σταν­τί­νου Οἰ­κο­νο­μί­δου, ἰ­α­τροῦ, κα­τοί­κου Ἄρ­της.

Ἐ­πὶ τῶν ὡς ἄ­νω ὑπ΄ἀ­ριθμ. 4 καὶ ἀ­πὸ 13 Δε­κεμ­βρί­ου 1941 θι­γο­μέ­νου ζη­τή­μα­τος τῆς ἀ­πο­στο­λῆς Ἐκ­θέ­σε­ως πε΄ῥι τῶν ἐν γέ­νει ἀ­ναγ­κῶν τῆς Πε­ρι­φε­ρεί­ας τοῦ Νό­μου Ἄρ­της, ἡ ἐ­πι­τρο­πὴ ἀ­πο­φα­σί­ζει ὅ­πως μὴ ἐ­πι­σπευ­σθὴ αὕ­τη πρὸ τῆς συγ­κεν­τρώ­σε­ως τῶν ἀ­ναγ­καί­ων στοι­χεί­ων καὶ ἰ­δί­α τοῦ Κα­νο­νι­σμοὺ λει­τουρ­γί­ας τῆς ἐ­πι­τρο­πῆς Ἄρ­της, ὄσ­στις δεν ἐ­λή­φθη εἰ­σέ­τι καί­τοι ἐν τῷ ὡς ἄ­νω ἐγ­γρά­φων ἀ­να­φέ­ρε­ται, ὅ­τι ἐ­πι­συ­νή­φθη.

Δι­ὰ τὴν ἐν γέ­νει δι­ε­ξα­γω­γὴν τῆς ὑ­πη­ρε­σί­ας τοῦ Ὀρ­γα­νι­σμού, ἡ ἐ­πι­τρο­πὴ προσ­λαμ­βά­νει ὡς γραμ­μα­τέ­α αὐ­τῆς τὸν κ. Φω­κί­ω­να Κ. Μα­στρα­πάν, ὑ­πάλ­λη­λον τῆς Ἱ­ε­ρᾶς Μη­τρο­πό­λε­ως Ἄρ­της.

Ἡ ἐ­κτέ­λε­ση τῶν ὡς ἄ­νω ἀ­πο­φά­σε­ων ἀ­να­τί­θε­ται εἰς τὸν Σέ­βας. Μη­τρο­πο­λί­την, Πρό­ε­δρον τῆς ἐ­πι­τρο­πῆς καὶ τὸν Γραμ­μα­τέ­α τῆς ἐ­πι­τρο­πῆς.

Ἐφ ὢ συ­νε­τά­γη ἡ πα­ροῦ­σα καὶ ὑ­πο­γρά­φε­ται ὡς ἕ­πε­ται.

Ὁ Πρό­ε­δρος                                                                                     Τὰ μέ­λη

    + Ὁ Ἄρ­της Σπυ­ρί­δων                                                                    Ἰ­ω­ά­νης Καυ­κά­λας

                                                                                                             Γε­ώρ­γι­ος Κα­ζαν­τζὴς